Przydarzył Ci się stosunek bez zabezpieczenia? Na szczęście współczesna medycyna przewiduje na takie sytuacje rozwiązanie. Tabletka po, inaczej nazywana antykoncepcją awaryjną, to rewolucyjne zabezpieczenie przed ciążą, które można zastosować po odbyciu stosunku seksualnego. Wokół jej stosowania nie brak kontrowersji, mitów, a nawet rozpowszechnianych celowo nieprawdziwych informacji. My jednak odważnie postanowiliśmy się dziś z nimi rozprawić!
Czy faktycznie „dzień po”? Czyli czym jest antykoncepcja awaryjna
Wszystkie środki antykoncepcyjne mają jedno podstawowe przeznaczenie – nie dopuścić do tego, by po współżyciu seksualnym kobieta zaszła w ciążę. Z reguły stosuje się je jeszcze przed stosunkiem, jest jednak od tego pewien wyjątek – stanowi go tak zwana antykoncepcja awaryjna. Czym ona jest? To hormonalna metoda zapobiegania ciąży, którą stosuje się w przypadku, gdy doszło do stosunku bez zabezpieczenia. Ma postać stosowanych doustnie pigułek, dlatego możesz spotkać się również z takimi określeniami jak „tabletka po” czy też „tabletka dzień po”. W tym miejscu jednak mamy okazję rozprawić się z pierwszym z wielu mitów na jej temat. Nie trzeba bowiem wcale przyjąć jej w ciągu 24 h, by zadziałała, choć oczywiście im szybciej to nastąpi, tym lepiej. Dostępne na polskim rynku preparaty wystarczy przyjąć w ciągu 3 dni (Escapelle) lub 5 dni (EllaOne). Okres ten jest determinowany przez działanie hormonów, które zawarte są w tabletkach. W Escapelle obecny jest lewonorgestrel, zaś w Ella One octan uliprystalu. Należy jednak liczyć się z tym, że za działające dłużej EllaOne zapłacimy więcej, bo ok. 90 zł, podczas gdy Escapelle można nabyć już za 30 zł.
Czy antykoncepcja awaryjna to metoda aborcji?
Escapelle oraz Ella One są często niesłusznie utożsamiane z tabletkami wczesnoporonnymi. Przypomnijmy jednak, że drugi typ preparatu nie jest legalnie dostępny w aptekach, a co najwyżej stosowany bardzo ściśle w leczeniu szpitalnym. Tabletki po zostały więc dopuszczone do użytku, ponieważ nie przerywają już istniejącej ciąży. W wypadku, gdy stosującą je pacjentka będzie już ciężarna, preparat po prostu nie zadziała. Nie będzie miał wpływu na rozwój płodu ani nie spowoduje poronienia. Jego działanie polega wyłącznie na zatrzymaniu lub opóźnianiu owulacji, a co za tym idzie, na zapobieganiu zapłodnieniu. Nie udowodniono jak dotąd również, aby tabletki dzień po w jakikolwiek sposób utrudniały implantację zarodka. Nie należy więc uznawać tabletek po za metodę aborcji, a wyłącznie za antykoncepcję.
Czy tabletka dzień po wywołuje skutki uboczne?
Ponieważ tabletka po zawiera dość duże stężenie syntetycznych hormonów, wiele osób zadaje sobie pytanie o bezpieczeństwo ich stosowania. Przyjmowanie jakichkolwiek leków, w tym preparatów hormonalnych, nie może być obojętne dla zdrowia, tego faktu nikt nie zamierza kwestionować. Należy jednak mieć na względzie długą drogę badań i kontroli jakości, jaką przechodzi każdy lek przed dopuszczeniem go do sprzedaży. Wszystkie skutki uboczne, jakie mogą się pojawić po przyjęciu tabletek po, są więc wyszczególnione w ulotce. Należą do nich głównie takie symptomy, jak tkliwość piersi, bóle głowy czy dolegliwości żołądkowo-jelitowe. Występują rzadko i ustępują w ciągu kilku dni. Należy jednak pamiętać, by przestrzegać dawkowania tabletki i sięgać po nią w naprawdę wyjątkowych sytuacjach. Bezpieczna ilość preparatu to nie więcej niż jedną tabletkę w cyklu, jednak w rzeczywistości powinno się sięgać po nią jeszcze rzadziej. Na pewno zaś nie można zastępować w ten sposób stale stosowanej metody antykoncepcji.
Czy każdy może bezpiecznie stosować antykoncepcję doraźną?
Antykoncepcja awaryjna to metoda zapobiegania ciąży, która ułatwiła życie naprawdę wielu osobom. Dzięki jej opracowaniu sytuacje takie, jak pęknięcie prezerwatywy zaczęły się wiązać z dużo mniejszą ilością stresu. Z drugiej strony wciąż należy dbać o uświadamianie pacjentów, że jest to metoda, po którą należy sięgać naprawdę w wyjątkowych przypadkach. Co do zasady, tabletka po może być bezpiecznie zażyta przez każdą zdrową kobietę w wieku rozrodczym. Przeciwwskazaniem do jej przyjmowania są jedynie ciąża, karmienie piersią, nowotwory hormonalnie zależne, a także problemy z krzepliwością krwi. W tych kilku sytuacjach nie należy przyjmować tego rodzaju preparatu, aby nie narazić się na zaistnienie o wiele poważniejszych działań niepożądanych.
Czy recepta na tabletkę po tylko od ginekologa?
Mając na uwadze zmniejszenie prawdopodobieństwa nieprawidłowego zażycia tabletki po, wprowadzono obowiązek posiadania recepty uprawniającej do jej zakupu. Z drugiej strony w sytuacji odbycia stosunku bez zabezpieczenia liczy się czas, dlatego konieczność udania się do lekarza może stanowić pewną niedogodność. Okazuje się jednak, że na temat recept na antykoncepcję awaryjną również krąży pewien mit. Dotyczy on tego, że aby je otrzymać, koniecznie trzeba udać się do ginekologa. Nie jest to prawdą. Receptę taką może wypisać lekarz każdej specjalizacji, również pracujący w trybie online (np. za pośrednictwem serwisu Erecept.pl). Jak widać, przez lata wokół antykoncepcji awaryjnej pojawiło się naprawdę sporo mitów i niedomówień, mamy jednak nadzieję, że nasz artykuł pomógł zweryfikować prawdziwość choć niektórych z nich.